Deze week werd ik bijna positief verrast. De oplaaiende discussie over het legaliseren van drugs heeft het onderwerp weer op de agenda van de overheid gezet. Goed werk! Nu gaan we ongetwijfeld feiten onderzoeken. Juist omdat dan duidelijk zal worden wat verslaving in de samenleving moeiteloos kapotmaakt. Juist omdat we dan leren hoe drugs moeiteloos alles van iemand afneemt die daarna de zin van het leven niet meer ziet maar te bang is om er echt uit te stappen. Juist omdat dan juist onderzocht kan worden wat de verwoestende werking van drugs op lichaam en geest is en eindelijk een afrekening plaatsvindt met het stigma over verslaving. Dit stigma wordt gekenmerkt door de zogenaamde vrije keuze wanneer iemand de diagnose verslaving (noot; anders omschreven in de DSM 5) heeft. Het ontbreken van de vrije keuze is immers ingebed in het woord verslaving; ‘slaaf van de dwang’. Ook zal ongetwijfeld duidelijk worden gemaakt dat verslaving staat voor het niet verbonden zijn met ‘zelf en anderen’ en wat de omvang is van de problemen wanneer we gaan erkennen dat de meeste mensen met een verslavingsprobleem niet in een kliniek zitten maar op dit moment in actief gebruik zijn. Ook zullen de geschatte aantallen mensen met een verslaving eindelijk de vertienvoudiging opleveren die aannemelijker is dan het meten van geregistreerde cliënten die pas hulp hebben aanvaard na langer dan tien jaar problematisch gebruik!
Bijvangst van een gedegen onderzoek zal ongetwijfeld opleveren dat het verminderen van druk op politie en justitie slechts een luchtkasteeltje is aangezien menig georganiseerde misdaadorganisatie meer vuurkracht bezit dan ons ‘gave’ anti-autoritaire staatje. En wat te zeggen over de invloed op Europa wanneer we weten dat Antwerpen de aanvoer van Rotterdam over moet gaan nemen? Wie komen er straks bij ons kopen en aan welke regels is dat gebonden? Want ‘legalisatie is wel aan regels gebonden’ zo lees ik op de nieuwssite van de NOS. Hm, regels.. Dat klinkt logisch.
Zoals bij ieder voedings en genotmiddel gelden er regels, wetgeving zelfs. Het mag natuurlijk geen onacceptabele schade aanrichten dus alle stoffen die direct schade aanrichten aan het centrale zenuwstelsel zullen verboden worden? Vreemde gedachten komen in me op. Zal XTC met een ingrediëntenbeschrijving op het etiket verkrijgbaar zijn? Vergeten we hier dan niet de ouders voor te lichten die hun kind hieraan verloren hebben dat we het vanaf nu (zonder enige ervaring of echte kennis) verantwoord gaan produceren en distribueren? Zal de crack met een nutri-score van E wel verkrijgbaar blijven? Wiet met 27% THC heeft een sterkere hallucinogene werking dan de vroegere LSD, dus dat moet wel lager natuurlijk, Caliwiet-Light denk ik, maar uiteraard wel met de nodige longfoto’s en onherkenbare ‘open wonden’ zonder gezicht die we kennen van de sigarettenpakjes van nu. Kopen doen ‘ze’ toch wel. En accijns? Daar wordt de prijs wel weer hoger van maar is een absolute zekerheid aangezien we op noodzakelijke voedingswaren of voorzieningen soms al een hoog BTW tarief betalen. En drugs blijven natuurlijk genotsmiddelen, als is het voor iemand met een ziektebeeld enkele de hang naar verdoving, maar.. daar kiezen ‘ze’ zelf voor, zo hoor ik een talkshow omdat ‘keuzevrijheid’ bij ons Nederlanders een groot goed is. Ik mis alleen nog de uitspraak dat verslaving een keuze is om mijn absolute nul-punt in nieuwsbeleving te bereiken. Ook mis ik de risico’s en impact op misbruik en verslaving maar dat komt vast nog. Ik blijf optimistisch kijken.
Zullen gebruikers bij legalisering wel accepteren dat de heftige werking afgezwakt is omdat middelen anders gevaarlijk worden? Light dus, zonder keuze voor regular, want dat is dan wel weer heel illegaal.
Enigszins hoopvol ben ik uit blijven kijken naar de vele artikelen, nieuwsberichten en experts in de media. Ik ben er eens goed voor gaan zitten met de verwachting dat we nu als land, als natie en als gemeenschap eindelijk gaan leren wat verslaving is. In de eerste artikelen verbaasde ik mij over de personen die zich direct uitspraken vóór legalisatie. Hierin ontwaarde ik als eerste een burgemeester en een prominent strafpleiter, enkele artiesten, een vuistjevol BN’ers, sportverslaggevers en een politiek verslaggever.
En grosse bundelden deze hun krachten en mening door aan te geven dat ‘The War On Drugs’ niets heeft opgeleverd en dat het politieapparaat onevenredig zwaar belast wordt met bezigheden die onvoldoende resultaten opleveren. Het spel van ‘Kat en Muis’ wordt door immers het vaakst door de criminelen gewonnen en een enkele keer door justitie (anders zou het immers wél succesvol zijn geweest). De artikelen en nieuwsitems die volgden klonken ongeveer hetzelfde. Het gevoel bekroop mij dat ik na het lezen en zien de helft zou hebben gemist. Het raadplegen van het ‘guide’ knopje van afstandsbediening van de televisie bewees in een helder blauw uitzendschema op mijn scherm dat ik toch niets van de uitzendduur van de ‘discussie’ had gemist. Slecht een enkele zin ging over de risico’s van de gezondheid, en dan ook nog over lichamelijke risico’s. Zo werd er ‘waakzaamheid geboden’ omdat XTC giftig is en GHB een potent middel is waarbij een mis-dosering van 2 ml tot ernstige gevolgen kon leiden. Meer heb ik niet kunnen waarnemen terwijl mijn zintuigen toch op ‘maximale opname’ stonden wanneer dit onderwerp van uitzending was. Aangezien ik juist persoonlijke argumenten hoorde en geen wetenschappelijke studies trof die ook daadwerkelijk juist waren uitgevoerd, bekroop mij een gevoel dat we terug waren in de jaren 80 waarin verslaving en criminaliteit een onlosmakelijke eenheid vormde. Niets blijkt helaas minder waar. Langzamerhand besef ik weer dat gedegen verslavingskunde nog steeds niet leidend is in het expert zijn. In mijn vakgebied ken ik toch een twintigtal specialisten (als ik mijzelf bescheiden meetel 21), die met gemak deze discussie plat kunnen slaan met feiten, want daar gaat het om. Iedereen heeft recht op een eigen mening, maar niet op eigen feiten.
Niks ziekteconcept en bedreiging van de mentale gezondheid. Niets over risico’s, jongeren, gevoeligheid, verslaving of misbruik. Enkel de uitgaven van de overheid worden meermaals benoemd dus de kosten van het bestrijden van de criminaliteit zijn leidend. Licht steunend zijn de lichamelijke risico’s van gebruik. De impact op de geestelijke gezondheid wordt niet genoemd.
De overheid en media lijkt toondoof voor de onaanvaardbare feiten waar de GGZ voor zal komen te staan.
Het vergroten van verkrijgbaarheid leidt tot vergroting van gebruik, hoeveelheden en personen die gebruiken of gaan gebruiken. Deze simpele wetmatigheid leert iedere student al tijdens de propedeutische fase van iedere economische studie. In het verkoopbeleid van sigaretten zien we dit terug, waarom stoppen supermarkten hiermee en mogen ze niet meer in zicht? Juist. En voor drugs gaan we de verkrijgbaarheid makkelijker maken en daarmee de problemen vergroten. Helaas was de overheid hier al eerder niet van te overtuigen toen het online reclame maken voor goksites tientallen miljoenen extra opleverde voor de staatskas. In een land als Ierland was dit in 2009 al verboden aangezien dit de klinieken deed kraken tot ze bijna barstten vanwege de stroom verslaafden die huis, haard en vooral zichzelf verloren hadden. Waarom moeten ‘we’ als land uniek zijn en willen we op zulke belangrijke gebieden altijd zelf het wiel uitvinden?
Het lijkt hierdoor alsof de GGZ in Nederland nog steeds van een ‘lagere orde’ is dan de somatische gezondheidszorg. Het voornemen van de overheid om ruim 500 miljoen te gaan besparen om de noodlijdende jeugdzorg onderschrijft dit. Nu hoorde ik ook iemand (ook zonder enige professionele kennis van verslaving maar wel op TV in een talkshow) beweren dat ‘die verslaafden hun spul altijd al kregen , dus wat is het verschil?’. Niemand van de aanwezigen wees de spreker op het eenvoudige feit dat een grotere verkrijgbaarheid altijd tot meer gebruik zal leiden. Vanzelfsprekend worden de gevolgen groot, cocaïne is geen grap, XTC geen oplossing voor een saai feestje en wiet geen softdrug. Hoe groot is de paradox van het lacherig doen over drugs op TV terwijl ik honderden gezinnen hierdoor verwoest zag de afgelopen jaren.
In de veertien jaar dat ik met mensen met een verslaving mag werken heb ik geleerd dat verslaving geen keuze is. Herstel is dat gelukkig wel. Het triggeren van gebruik door legalisering is onacceptabel. De idiote gedachte dat iedere Nederlander eigen gezonde keuzes zal blijven maken bij legalisering is absurd. In navolging van alcohol lijken ook andere drugs onderdeel van ons leven. Een leven waarin we niet eens beschermd worden door een overheid die realistische gevolgen en consequenties onderzoekt. Dat is overeenkomstig de gevolgen die de GGZ te wachten staat als legalisering of verkrijgbaarheid gaat veranderen. Het wordt tijd de GGZ op haar waarde te schatten en hiernaar te handelen. Van een echt failliet is natuurlijk geen sprake, maar de manier waarop de GGZ buiten deze discussie wordt gehouden voelt aan als een failliet; mentaal, spiritueel en emotioneel..
Vanavond kijk ik maar iets anders.
Meino de Vries
